8 Eylül 2020 Salı

Bunlar da mı İnsan Primo Levi


Yıllar önce yine okumaya heves edip ilk cümlelerini sesli okuyunca yüreğimin yetemeyeceğini anlayıp bırakmıştım. 1944' te altı yüz elli kişiyle birlikte Auschwitz Toplama Kampına gönderiliyor yazar. Arada duygusal sorgulamalar olsa da geleceğe yapılanları anlatmak için sakin tonda bir metin ortaya çıkıyor. 


Kendi de sona eklediği röportaj metninde inandırıcı olsun diye bu dili seçtiğini söylüyor. 


Neden sistemli bir kıyım yapıldığını sorusuna Yahudilerin insan olmadığını göstermek için diyor. Kampta kaşık dağıtılmıyor. Anlaşılıyor ki kaşık dolu. Hayvanlar gibi yesinler diye. Neden karşı çıkmadınız, ayaklanmadınız dendiğinde de aralarında kadınlar çocuklar, yaşlılar olmadığı halde Rus Birliği de karşı koyamadı diyor. Döneme ve şartlara bakıp değerlendirilmeli diye de ekliyor.


Faşizim her yerde hortlayabilir, günümüzde de. Görüp geçit vermemek önemli. En büyük suçu alttan alta Yahudilerden tiksinen, memnun izleyicilere, Alman halkına yüklüyor.



Hiç yorum yok: