8 Eylül 2020 Salı

İvan'ın Çocukluğu Tarkovsky

 İvan' ın Çocukluğu

Tarkovsky' nin 1962 yapımı ilk uzun metrajlı filmi. Vladimir Bogomolov' un 1957' de yazdığı kısa öyküsü İvan' dan uyarlanmış.Venedik ve Sanfransisco Festivallerinde onbeş ödül almış. Tarkovsky den önce Ivan başka bir yönetmen tarafından çekilmiş beğenilmeyince Tarkovsky'e teklif geliyor. Silbaştan çekmek şartıyla kabul ediyor. 

 Nikolai Burlyeyev daha sonra Tarkovsky' nin Andrei Rublev' de de oynamış. Ivan savaşı bir çocuğun gözünden anlatıyor. Karakterimiz yalnız kaldığında ve rüyalarında çocuk olup, savaşın travmalarını yaşıyor; cephede ise diğer askerler gibi büyük,sert, acımasız oluyor. Çocuk seçimi olayı doğal, tarafsız gözle gösterme amacını taşıyor. Filmin grişinde, ilerleyen yerlerinde annesi, kovayla su vermesi, kuyudan yıldızlara baktığı sahne var. Koyu ana rahmini simgeliyor. Kuyuya geçiş  ilgi çekiciydi. İvan' ın yakın plan yüzü hafızalardan silinmeyecek katılıktaydı. Cephedeki tavuklu yaşlı adam karısının nazilerce öldürüldüğünü söylüyor, biraz sonra yıkılmış evin kalıntısına tablo asıp eşinin geleceğini anlatıyordu.

Tarkovsky yağmurun Solaris' te tanrısallığı simgelediğini söylüyor. Yağmur filmlerinde sembol olarak görülüyor.

Rüyalar, bilinçaltı, gerçekler arasında çocuğun gözünden savaşa bakıyoruz.

Diğer filmlerindeki uçan kuşun yerini uçamayan tavuk simgesi yıkımın habercisi  almış. 

Teğmen Misha' nın korktuğu ve İvan' ın ardından göründüğü örümcek ve ağı tutsaklığı sembolize ediyor. Kelebek sadece rüyalarda yaşanan özgür çocukluğu, güneş gerçeklik, anne öznel gerçekliği simgeliyor. Yeldeğirmeni, alnı silmek emeğin sembolü. 

Elmalar, yağmur birarada ve neşeli bir sahne, kamyondan düşen elmaları atların yemesi. Sartre filmle lgili " Savaş canavarları sonunda yiyip bitireceği kahramanlar üretir" demiştir. İvan' ın çocukluğunu, ailesini, masum bakışlarını elinden alarak en büyük kötülüğü yapmıştır. Misha' nın kepini çıkarıp bakışı ve sonrasındaki ormanda kamera hareketi etkileyiciydi.


#onatkutlarınizinden

#grihucrem2020


Hiç yorum yok: